Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 2325)
Kredi Garanti Kurumları Hazine Desteği 2325 30 Mart 2020 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 31084 Karar Sayısı: 2325 Ekli “Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan…
Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 2325)
Kredi Garanti Kurumları Hazine Desteği 2325
30 Mart 2020 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31084
Karar Sayısı: 2325
Ekli “Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar’ın yürürlüğe konulmasına, 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesi gereğince karar verilmiştir,
29 Mart 2020
Recep Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
MADDE 1– 31/10/2016 tarihli ve 2016/9538 sayılı Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Bu Kararın amacı; gerçek ve tüzel kişilerin finansmana erişim imkânlarının kolaylaştırılması ve geliştirilmesini sağlamak için, 11/10/2018 tarihli ve 7147 sayılı Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun kapsamında faaliyetlerini yürüten Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi ile kredi garanti kurumlarına ortak olan ve 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan bankalar ile kredi garanti kurumlarına ortak olan bankaların hakim ortağı olduğu veya kredi garanti kurumlarına ortak olan ve 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında yetkilendirilen finansal kiralama ve yatırıma yönelik finansman sağlanması kaydıyla finansman şirketlerine, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kredi garanti kurumlan aracılığıyla sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.”
MADDE 2- Aynı Kararın 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının; (f) bendinde yer alan “yararlanıcı ve kredi verenden” ibaresi “yararlanıcı ve/veya kredi verenden” şeklinde, (g) bendi aşağıdaki şekilde, (ğ) bendinde yer alan “Kredi verenler:” ibaresi “Kredi veren: Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası Anonim Şirketi ile” şeklinde ve (m) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“g) Kredi: Kredi verenlerin 5411 sayılı Kanunun 48 inci maddesi çerçevesinde ilk defa veya ilave olarak kullandıracakları, yenileyecekleri, yeniden vadelendirecekleri veya yapılandıracakları TL ve/veya döviz cinsinden ve/veya dövize endeksli nakdi ve gayrinakdî krediler ile 6361 sayılı Kanun kapsamında sağlayacakları, yenileyecekleri, yeniden vadelendirecekleri veya yapılandıracakları TL ve/veya döviz cinsinden ve/veya dövize endeksli finansmanı,”
“m)Yararlanıcı: Hazine destekli kredi kefaleti kullanan gerçek ve tüzel kişileri,”
MADDE 3- Aynı Kararın 4 üncü maddesinin;
a) Birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Yararlanıcı ile” ibaresi “Yararlanıcı hakkında ve” şeklinde değiştirilmiş, (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve söz konusu fıkraya aşağıdaki (f) bendi eklenmiştir.
“b) Yararlanıcının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında vergi dairesine ve 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş borcunun olmaması, bu bentte sayılan kapsamda borcu olması durumunda ise bu borcun Kurum tarafından Hazine desteği ile kefalet sağlanan krediden, borcun kredinin %20’sini aşmaması şartıyla öncelikli olarak ödenmesi veya söz konusu borcun yeniden yapılandırılmış olması ve yapılandırmanın bozulmamış olması.”
“f) Kefaletin verildiği tarihte bu fıkrada belirtilen koşullara uymayan yararlanıcılar lehine verilen kefaletler hükümsüz olup, bu tür kefaletlerin tespiti halinde 6 ncı maddenin onbirinci fıkrası hükmü uygulanır,”
b) İkinci fıkrasının; (a) bendi yürürlükten kaldırılmış; (b) bendinde yer alan “250 milyar’ ibaresi “500 milyar’ şeklinde, “döviz kredileri için verilen kefaletler” ibaresi “döviz kredileri için verilen kefaletlerde” şeklinde ve “25 milyar” ibareleri “50 milyar” şeklinde değiştirilmiş; (ç), (d) ve (ğ) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; (h) bendinde yer alan “kurumlar arası” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve kredi verenler arasında” ibaresi eklenmiş ve fıkraya aşağıdaki (n) bendi ilave edilmiştir,
“ç) Bireysel krediler ve işletme kredilerinin vadesi asgari 6 ay, anapara ödemesiz dönemi en fazla 1 yıl olmak üzere azami 5 yıldır. Yatırım kredilerinin vadesi asgari 6 ay, anapara ödemesiz dönemi en fazla 3 yıl olmak üzere azami 10 yıldır. Ödemesiz döneme ilişkin faizlerin azami 1 yıllık dönemler sonunda tahakkuku esas olup, ihtiyaç duyulması halinde ödemesiz döneme 1 ay ilave edilebilir. Kefalet verilmiş kredilerin yeniden vadelendirilmesi veya yapılandırılması ve bu durumlarda bu bentte tanımlanan sürelerin aşılması durumunda, bu bentte tanımlanan azami sürelere en fazla 36 ay ilave edilebilir. Kredi veren, kredinin açılış tarihinden başlamak üzere bireysel krediler ve işletme kredilerinde 96 ay, yatırım kredilerinde ise 156 ayı aşmamak kaydıyla birden fazla yapılandırma yapabilir, kredi vadesini değiştirebilir. Yapılandırma durumunda ödemesiz dönem bu bentte tanımlanan azami süreler kapsamında en fazla ilave 24 ay olarak uygulanır. Yapılandırma durumunda da ödemesiz döneme ilişkin faizler azami 1 yıllık dönemler sonunda tahakkuk ettirilir. Eximbank’ın ve diğer kredi verenlerin, gelişmekte olan ülkelerin kalkınmaları için bu ülkelere veya bu ülkelerdeki muhtelif kurumlara finansman sağlayan, Dünya Bankası ve bünyesindeki finansman kuramları, Ekonomik İşbirliği Örgütü Ticaret ve Kalkınma Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve benzeri uluslararası finansal kuruluşlardan sağladığı işletme veya yatırım kredisi ürününün anapara ödemesiz dönemi veya vadesi bu bentte tanımlanan sürelerden farklıysa, söz konusu uluslararası finansal kuruluştan sağlanan kredi ürünleri kapsamında sağlanan kredilerin anapara geri ödemesiz dönemleri ve vadeleri esas alınabilir. Kredi verenlerin gerçek ve tüzel kişilerin finansmanına yönelik kredi ürünlerine ilişkin diğer koşullar Bakanlık ile Kurum arasında imzalanacak Protokol ile belirlenir.
d) Sağlanan kefalet tutarı, gerçek kişi yararlanıcılar ile KOBİ tanımını haiz yararlanıcılarda gecikme ve temerrüt faizi hariç olmak üzere kredinin tazmin tarihindeki anapara bakiyesi ile 90 günlük işlemiş akdi temerrüt faizi hariç olmak üzere faiz/kâr payı/kira tutarı ödemeleri toplamının azami %90’ını, KOBİ tanımı dışında kalan tüzel kişi yararlanıcılarda %85’ini geçemez. KOBİ tanımını haiz ve KOBİ tanımı dışında kalan ihracatçı ve döviz kazandırıcı faaliyeti bulunan yararlanıcıların kefalet taleplerinin doğrudan Eximbank’a yönelik veya kredi veren aracılığıyla Eximbank’a yönelik veya kredi veren kaynaklı olması durumunda ise bu oran % 100’e kadar artırılabilir.”
“ğ) Her bir yararlanıcı için kefalet limiti, gerçek kişi yararlanıcılarda azami 100 bin TL, KOBİ tanımını haiz yararlanıcılarda azami 35 milyon TL, KOBİ tanımı dışında kalan tüzel kişi yararlanıcılar için ise azami 250 milyon TL olmak üzere Bakanlık tarafından belirlenir. Kurum tarafından yararlanıcı başına verilebilen kefaletlerin azami tutarları olan limit içerisinde kalmak kaydıyla kefalet sağlanan kredilerden yapılan tahsilat ölçüsünde kefalet sağlanmaya devam edilebilir. Ancak, temerrüde düşen kredilerden tahsil edilmemiş tutarlar limite dâhil edilir,”
“n) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından, Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü ve 5 inci maddeleri kapsamında kredilerin donuk alacak olarak sınıflandırılması için öngörülen gecikme süresinin ve Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamaları ile Finansal Tabloları Hakkında Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde ve aynı maddenin altıncı fıkrasında belirtilen gecikme süresinin uzatılması hallerinde; bu hallerin uygulanma süresi ile sınırlı olmak üzere; bu Kararın 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde, bu maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinde ve 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile beşinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan 90 günlük süreler yerine uzatılan süreler uygulanır. BDDK tarafından alınan uzatma kararının yürürlük tarihinden önce 90 günlük gecikme süresini doldurarak donuk alacak olarak sınıflandırılmış krediler bu fıkra hükmü dışındadır.”
MADDE 4- Aynı Kararın 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Kredi verenler tarafından yararlanıcıların kredi değerlendirmesinin, bankacılık ilkeleri ile kendi iç düzenlemeleri ve genel uygulamalarına aykırı olarak yapıldığının ve bunun sonucunda kredi kullanma koşullarını haiz olmayan yararlanıcılara kefalet verildiğinin 8 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında hazırlanan raporlarla bilgi ve belgelere dayalı olarak tespit edilmesi durumunda, raporlarda tespit edilen kefaletler, kefaletin tahsis tarihinden itibaren hükümsüz kalır. Bu kapsamdaki kefaletler için 6 ncı maddenin onbirinci fıkrası hükümleri uygulanır.”
MADDE 5– Aynı Kararın 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, mezkur maddeye ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki üçüncü fıkra eklenerek diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş ve maddenin sonuna yeni teselsüle göre aşağıdaki onbirinci fıkra ilave edilmiştir.
‘‘(1) Temerrüt sonrası takip süreçleri Kurum tarafından yapılan tazmin ödemesi dahil olmak üzere kredi alacağının tümü üzerinden kredi verenlerce yürütülür. Bu süreçte kredi verenler Kurum adına takip işlemlerini yürütmekle yükümlüdür. Kurum tarafından yapılan tazmin Ödemeleri, kredi verenlerce alacağın tümü üzerinden yürütülen takip işlemlerinde takibe konu alacak miktarını düşürmez.”
“(3) Bakanlık bu Karar ile belirlenen usul ve esaslar uyarınca Kurum tarafından kredi verenlere tahsis edilen kefalet limiti üzerinden belirlenen azami kefalet oranı ve tazmin üst limitine uygun olarak kredi verenler tarafından yararlanıcılara kullandırılan kredi işlemlerinden kaynaklanan bu Karardaki şartlara uygun tazmin taleplerini karşılar,”
“(11) Kredi verenlerin, bu Karar kapsamındaki kefalet tahsis, tazmin ve tazmin sonrası tahsilat süreçlerinde, bu Karara ve Bakanlık ile Kurum arasında imzalanan protokollerde belirlenen usul ve esaslara aykırı işlemlerinin tespit edilmesi halinde tespite konu kefaletler, kefaletin tahsis tarihinden itibaren hükümsüz kalır. Bu kapsamdaki kefaletler için yapılan tazmin ödemeleri Bakanlık İle Kurum arasında yapılan protokolde belirlenen şartlar kapsamında Kurum aracılığıyla geri alınır. Bu fıkrada belirtilen aykırılıkların denetim, inceleme, araştırma, ihbar veya şikâyet yoluyla Bakanlığa ulaşması ve bunların önemli nitelikte somut bilgi ve belgelere dayanması halinde Bakanlık, gerekli inceleme ve denetim sonuçlanana kadar yalnızca ilgili kefaletlere mahsus olmak üzere kefaletleri askıya almaya ve tazmin ödemelerini durdurmaya yetkilidir.”
MADDE 6- Aynı Kararın 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “25 milyar” ibaresi “50 milyar” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 7- Aynı Kararın 8 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, mezkur maddeye ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki üçüncü fıkra eklenmiş ve maddenin mevcut üçüncü fıkrası dördüncü fıkra olarak teselsül ettirilmiştir.
“(1) Kurum ve Kurumla protokol imzalayan kredi verenler, Bakanlıkça Karar kapsamında talep edilecek her türlü bilgi ve belgeyi Bakanlığa vermekle yükümlüdür.
(2) Bakanlık, sistemin denetimini periyodik olarak ve ihtiyaç duyulan hallerde Hazine Kontrolörleri Kumlu eliyle yaptırır. Bakanlık, ihtiyaç halinde sistemin Kredi verenler nezdinde denetlenmesini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan talep edebilir”
“(3) Kredi verenler, asgari unsurları Bakanlık ile Kurum arasında imzalanacak Protokol ile belirlenen şekilde altı aylık dönemler itibarıyla Hazine Destekli Kefalet Sistemine Uyumluluk Denetim Raporu hazırlayarak raporlama dönemini takip eden ikinci ayın sonuna kadar Kuruma gönderir. Kurum, bu raporları konsolide ederek Bakanlığa raporlar.”
MADDE 8- Aynı Kararın 9 uncu maddesinin; birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve beşinci fıkrasında yer alan “iptal etmeye” ibaresi “Bakanlık onayıyla iptal etmeye” şeklinde değiştirilmiştir.
“(1) Kurum portföy garanti sistemi kapsamında, yararlanıcının kredi değerlendirmesini kredi verenin bankacılık ilkeleri ile kendi iç düzenlemeleri ve genel uygulamalarına uygun olarak yaptığını kabul eder ve ilave kredi değerlendirmesinde bulunmaz. Kredi değerlendirmesinin, bu fıkrada belirtilen şekilde yapılmadığının ve bunun sonucunda kredi kullanma koşullarını haiz olmayan yararlanıcılara kefalet verildiğinin 8 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında hazırlanan raporlarla bilgi ve belgelere dayalı olarak tespit edilmesi durumunda, raporlarda tespit edilen kefaletler, kefaletin tahsis tarihinden itibaren hükümsüz kalır. Bu kapsamdaki kefaletler için 6 ncı maddenin onbirinci fıkrası hükümleri uygulanır,”
MADDE 9– Aynı Kararın geçici 5 inci maddesinde yer alan “31/12/2019” İbaresi “31/12/2020” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 10– Aynı Karara aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6- Kurum tarafından verilecek yeni kefaletlerde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan koşul, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2020 tarihine kadar aranmaz,
GEÇİCİ MADDE 7- Kurum tarafından verilecek yeni kefaletlerde 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (ğ) bendinde her bir yararlanıcı için belirlenen kefalet limitleri; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2020 tarihine kadar KOBİ tanımını haiz yararlanıcılar İçin azami 50 milyon TL, KOBİ tanımı dışında kalan tüzel kişi yararlanıcılar için azami 350 milyon TL olarak uygulanır.”
MADDE 11– Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 12– Bu Karar hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.