Borç ve Risk Yönetiminin Koordinasyonu ve Yürütülmesine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik
Bu Yönetmeliğin amacı, borç, nakit ve risk yönetiminin koordinasyonu ve yürütülmesine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesidir. Bu Yönetmelik, borç, nakit ve risk yönetiminden sorumlu birimleri kapsar.
09 Mart 2019 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30709
Hazine ve Maliye Bakanlığından:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, borç, nakit ve risk yönetiminin koordinasyonu ve yürütülmesine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesidir. Bu Yönetmelik, borç, nakit ve risk yönetiminden sorumlu birimleri kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Hazine ve Maliye Bakanını,
b) Bakan Yardımcısı: Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısını,
c) Bakanlık: Hazine ve Maliye Bakanlığını,
ç) Bilgi sistemleri: Bakanlık bünyesinde iç ve dış borçların, alacakların, Hazine garantilerinin izlendiği, raporlandığı, tahsilat, ödeme ve muhasebe işlemlerinin yapıldığı mevcut bilgi sistemleri ile borçlanma, borç ve alacak yönetimi kapsamında geliştirilebilecek diğer bilgi sistemlerini,
d) Borç yönetiminden sorumlu birimler: Bakanlık Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü ve Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünü,
e) Kanun: 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,
f) Komite: Borç ve Risk Yönetimi Komitesini,
g) Ölçüt: Borç, nakit ve risk yönetiminin değerlendirilmesinde esas alınacak gösterge ve kriterleri,
ğ) Risk limiti: Borç yönetiminden sorumlu birimlerce yapılan işlemler neticesinde ortaya çıkan yükümlülükler kapsamında oluşmasına izin verilen risk düzeyini,
h) Risk kontrol: Borç yönetiminden sorumlu birimlerin faaliyetlerinin, borçlanma stratejileri, risk limitleri ile bu limitlerden sapma oranlarına uygunluğunun izlenmesi ve Komiteye raporlanmasını,
ifade eder.
İlkeler
MADDE 4 – (1) Kamu borç ve risk yönetiminin yürütülmesinde;
a) Makroekonomik dengeleri gözeterek para ve maliye politikalarıyla uyumlu, sürdürülebilir, saydam ve hesap verilebilir bir borçlanma politikası izlenmesi,
b) Finansman ihtiyaçlarının, iç ve dış piyasa koşulları ve maliyet unsurları göz önüne alınarak belirlenen risk düzeyi çerçevesinde, orta ve uzun vadede mümkün olan en uygun maliyetle karşılanması,
ilkeleri esas alınır.
Borç ve risk yönetiminin koordinasyonu
MADDE 5 – (1) Borç, nakit ve risk yönetimi politikalarının belirlenmesi, gözden geçirilmesi ve uygulanması oluşturulacak komite tarafından yerine getirilir. Komite üyeleri Bakan onayı ile belirlenir. Komiteye Bakan başkanlık eder. Ancak (a), (b), (c) ve (ç) bentleri dışındaki görevlerle ilgili olarak gerçekleştirilecek gündemle yapılacak toplantılara Bakan onayında belirtilen Bakan Yardımcısı başkanlık eder. Komite, aşağıdaki görevleri yürütür:
a) 4 üncü maddede yer alan ilkeler çerçevesinde, yılda bir kez sonraki yıl ile bu yılı takip eden iki yıl boyunca geçerli olacak borç, nakit ve risk yönetiminde esas alınacak olan stratejik ölçüt ve diğer göstergeleri, risk limitlerini ve bu risk limitlerinden sapma oranlarını tespit etmek.
b) Garanti verilmesi, borç üstlenim taahhüdü sağlanması, dış borcun ikrazı ve alacak yönetimine ilişkin strateji, limit, politika ve ilkeleri belirlemek.
c) İç ve dış ekonomik koşullarda değişiklik olması halinde gerekli görülürse, (a) ve (b) bentlerinde yer alan stratejik ölçüt ve diğer göstergeler ile risk limitleri ve limitlerden sapma oranlarını değiştirmek.
ç) Mücbir sebep hallerinde gerekli görülürse, (a) ve (b) bentlerinde yer alan stratejik ölçüt ve diğer göstergeler ile risk limitleri ve limitlerden sapma oranlarını değiştirmek.
d) (a) bendinde yer alan stratejik ölçüt ve diğer göstergeler ile limit ve limitlerden sapma oranlarının ekonomik gelişmelerle olan tutarlılığını aylık olarak gözden geçirmek.
e) Yapılan borçlanmalar, sağlanan garantiler ve borç üstlenim taahhütleri kapsamında maruz kalınan risklerin (a) ve (b) bentlerinde yer alan hususlar çerçevesinde üçer aylık dönemler itibariyle değerlendirmesini yapmak.
f) Borç yönetiminden sorumlu birimler arasında gerekli koordinasyonu sağlamak.
g) Borç portföyünün yapısının değiştirilmesi için yapılması önerilen işlemleri değerlendirmek ve borç yönetiminden sorumlu birimleri talimatlandırmak.
ğ) Her yıl ilgili mali yılın Bütçe Kanununda yer alacak garantili imkan ve dış borcun ikrazı limiti ile borç üstlenim taahhüt limitini teklif etmek.
h) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca borç ve risk yönetimi altyapısının geliştirilmesi kapsamında gereken tedbirleri almak ve ilgili birimlerce uygulanmasını sağlamak.
Borç ve risk yönetimi işlemleri
MADDE 6 – (1) Bakanlık Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü bünyesindeki risk yönetiminden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı tarafından kamu borç, nakit ve risk yönetiminde etkili ve performansa dayalı karar alma süreçlerinin işlemesi için Komiteye bilgi sağlanır ve önerilerde bulunulur. Bu amaçla aşağıdaki işlemler yürütülür:
a) Borçlanma, garanti verilmesi ve borç üstlenim taahhüdü sağlanması suretiyle ortaya çıkan doğrudan ve koşullu yükümlülükler ile Kanunun 10 uncu maddesinde tanımlanan uygulamalar neticesinde Hazine alacağı yaratan işlemlerde izlenecek strateji, politika ve ilkeleri ilgili Bakanlık birimleriyle koordinasyon içinde belirleyerek Komiteye önermek.
b) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan stratejik ölçütler ve diğer göstergeler ile limitlerini ve limitlerden sapma oranlarını Komiteye önermek.
c) Maliyet ve risk göstergelerini belirlemek.
ç) Kamu borç portföyü, bütçe dışı yükümlülükler ile Hazine alacaklarının kısa ve orta vadeli maliyet ve risk analizlerini yapmak.
d) Orta ve uzun vadeli makroekonomik hedefler ile para ve maliye politikaları ile uyumlu borçlanma politikalarının sürdürülebilirlik ve tutarlılık analizlerini yapmak.
e) Yıllık ve üçer aylık borçlanma programını takip etmek.
f) Yapılan borçlanmalar ile bu kapsamda maruz kalınan risklerin 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan hususlar ve bu maddenin (e) bendinde yer alan programlarla uyumlu olup olmadığını aylık olarak irdelemek, raporlamak ve önerilerde bulunmak.
g) Birincil ve ikincil piyasaların işleyişini izlemek, değerlendirmek ve borç yönetiminden sorumlu birimlere söz konusu piyasaların geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmak.
ğ) Kanunun 5 inci ve 8/A maddeleri çerçevesinde her yıl bütçe kanunları ile belirlenecek garantili imkan ve dış borcun ikrazı limiti ile borç üstlenim taahhüt limitine ilişkin teklifleri borç yönetiminden sorumlu birimlerle koordinasyon içinde gerekli analizleri yaparak Komiteye sunmak.
h) Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde borç ve risk yönetimi altyapısının geliştirilmesi kapsamında Komiteye önerilerde bulunmak.
ı) Kanunun 13 üncü maddesi gereği borç yönetiminden sorumlu birimlerle koordinasyon içinde risk hesabına yılı bütçesi için teklif edilecek ödeneği hesaplamak.
i) Risk yönetimi kapsamında bilgi sistemlerinin güvenilirliğini değerlendirmek.
j) Borç yönetiminde izlenecek olan politikalara, yapılacak borçlanmanın döviz, faiz ve vade kompozisyonu ile borçlanmada kullanılacak enstrümanların genel özelliklerine ilişkin Komiteye önerilerde bulunmak.
k) Kamu borç portföyünün Komite tarafından belirlenen risk limitlerinden önemli ölçüde sapmaya yol açacak doğrudan veya koşullu yeni yükümlülük doğuran işlemlerin belirlenen risk ölçütlerine uygunluğu konusunda görüş vermek.
l) Borçlanmadan sorumlu birimler ile koordinasyon içinde yatırımcılarla iletişim, kamu menkul kıymetlerinin ihraç stratejileri ve borçlanma araçlarının geliştirilmesi konularında Komiteye önerilerde bulunmak.
m) Piyasa temsilcileri, yatırımcılar, kreditörler, kredi değerleme kuruluşları ve diğer uluslararası kuruluşlarla ilişkilerin risk kontrol stratejisi çerçevesinde yürütülmesini teminen Komiteye önerilerde bulunmak.
n) Borç yönetiminden sorumlu birimlerce geliştirilen yeni borçlanma enstrümanlarını risk yönetim stratejileri çerçevesinde değerlendirerek Komiteye önerilerde bulunmak.
o) Borç ve risk yönetimine ilişkin olarak verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
Bilgi sistemleri
MADDE 7 – (1) Bilgi Sistemleri ile raporlama araçlarına risk yönetiminden sorumlu personelin sınırsız erişimi sağlanır. Borç yönetiminden sorumlu birimler risk yönetimi kapsamında yapılan bilgi ve veri taleplerini öncelikli olarak ve makul süreler dahilinde karşılar.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 8 – (1) 1/9/2002 tarihli ve 24863 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Borç ve Risk Yönetiminin Koordinasyonu ve Yürütülmesine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.